Bij steeds meer aanbestedingen spelen klimaatadaptatie en biodiversiteit een rol. Door klimaatadaptief te bouwen proberen we de omgeving voor te bereiden op de gevolgen van klimaatverandering. Denk maar aan het voorkomen van wateroverlast tijdens plotselinge hoosbuien of het verminderen van hittestress in de zomer. En door de omgeving voor bijen, vogels en vlinders aantrekkelijker te maken, vergroot je de biodiversiteit in een gebied. Aan Astrid en Dennis de uitdaging om daar binnen het EMVI-traject creatieve en originele oplossingen voor te zoeken.
Weersextremen
Dennis: “Iedereen ziet wel dat dat het weer steeds extremer wordt. De ene keer hebben we last van lange periodes van warmte en droogte. Dan weer komt de regen met bakken uit de hemel, wat weer voor een heel ander soort overlast zorgt. Door klimaatadaptief te bouwen hou je rekening met deze weersextremen. Een goede watervoorziening en waterhuishouding zijn hierbij belangrijk. Daarmee kun je sturen op zowel het zoveel mogelijk bufferen en vasthouden van water, als het tijdig afvoeren daarvan.”
Wadi’s zijn daar een uitstekend middel voor, legt hij uit. “Bij een wadisysteem stroomt het water van daken en wegen niet in de riolering, maar via bovengrondse goten en/of greppels in de wadi. Hierdoor minimaliseert het systeem de zogenaamde overstort, verbetert het de kwaliteit van het oppervlaktewater en beperkt het verdroging van de grond. Water zakt immers langzaam weg in de grond. Eigenlijk net zoals in de natuur, als we de natuur haar gang zouden laten gaan.”
Voorbeeld uit New York
Dennis geeft een voorbeeld. “Negentig procent van het New Yorkse kraanwater komt uit natuurgebieden in de omgeving van de stad. Deze waterbronnen zijn zo schoon dat het water niet eens gefilterd hoeft te worden. Maar door bomenkap raakte het water steeds iets meer verontreinigd. Daaruit ontstond een dilemma: gaan we investeren in een waterzuiveringsinstallatie, of planten we meer bomen aan? Uiteindelijk bleek de laatste optie niet alleen veel goedkoper, maar ook nog eens vele malen duurzamer.”
Zo zie je maar: klimaatadaptatie verbeter je door nauw samen te werken met de natuur, wat het werkveld van ecologen zoals Astrid is. Met haar werkt Dennis dan ook vaak samen. “Dennis richt zich met zijn werk bijvoorbeeld op het maken van wadi’s in een woonwijk, zodat piekbuien niet meteen de riolering overbelasten. Ik zorg dan voor de juiste inheemse beplanting van de wadi’s. Die beplanting is nodig om het effect van de wadi’s te versterken en tegelijk de biodiversiteit te vergroten. Daardoor passen wadi’s zo goed in groengebieden en groenstroken. Kortom, beide functies zijn enorm met elkaar verweven”, aldus Astrid.
Groen denken, groen doen
Groen denken en groen doen zit aannemers van oudsher niet in de genen. “In de aannemerij werden bomen lang als obstakels gezien. Hup, weg ermee dus, dan kunnen we verder met de klus. Maar het duurt dertig jaar voordat een nieuw geplante boom net zoveel CO2 opneemt als een volwassen boom. Die tijd hebben we simpelweg niet meer. Je moet dus goed nadenken of je kapt, wat je kapt en wat je daarvoor terug plaatst.’
Om de noodzaak maar vooral ook de mogelijkheden van groen meer tussen de oren te krijgen van de Van Gelder-collega’s, zitten Astrid en Dennis beiden in de werkgroep Klimaat & Natuur. Vanuit die rol gaan ze regelmatig de kantoren langs om eens een praatje te houden en collega’s te vertellen over wat er allemaal mogelijk is. Ook hebben ze communicatiemiddelen ontwikkeld, waarop in één oogopslag duidelijk wordt wat de kansen van groener denken zijn.
Astrid ziet het zonnig in: “Tijdens corona heeft iedereen ontdekt hoe belangrijk groen is.
Bomen zorgen ervoor dat mensen zich gelukkiger voelen, waardoor psychische problemen verminderen. Kortom, doe je iets met groen, dan help je niet alleen het klimaat, maar ook jezelf.”
